مالکان خودروها و املاک لوکس و گرانقیمت چقدر مالیات باید پرداخت نمایند؟
در لایحه بودجه سال 1400 برای اولین بار مالیات بر دارندگان خودروهای لوکس و املاک گرانقیمت مطرح گردید. پس از طی مراحل قانونی در نهایت بندهای پیشنهادی در این زمینه به تصویب مجلس و تایید شورای نگهبان رسید. لازم بذکر است که همین مواد قانونی در لایحه بودجه 1401 نیز تکرار شده است.
مالیات خودروهای گرانقیمت
بر اساس قانون “کلیه مالکین (اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی) انواع خودروهای سواری و وانت دو کابین دارای شماره انتظامی شخصی به نام خود و فرزندان کمتر از هجده سال و محجور تحت تکفل که در پایان سال ١٤٠٠ مجموع ارزش آنها بیش از ده میلیارد ریال باشد به شرح زیر مشمول مالیات سالانه خودرو میباشند:
١ -تا مبلغ پانزده میلیارد ریال نسبت به مازاد ده میلیارد ریال یک درصد (١%)
٢ -تا مبلغ سی میلیارد ریال نسبت به مازاد پانزده میلیارد ریال دو درصد (٢%)
٣ -تا مبلغ چهل و پنج میلیارد ریال نسبت به مازاد سی میلیارد ریال سه درصد (٣%)
٤ -نسبت به مازاد چهل و پنج میلیارد ریال چهار درصد (4%)
مبنای تعیین ارزش خودروها
بر اساس قانون سازمان امور مالیاتی بر اساس سال ساخت و برند خودروها نسبت به اعلام ارزش آنها اقدام خواهد کرد. این سازمان باید مشمولین و میزان مالیات آنها را محاسبه و اعلام نماید و مشمولین تا پایان بهمن ماه 1400 باید بدهی مالیاتی خود را پرداخت نمایند. نقل و انتقال خودروها بدون پرداخت این مالیات امکانپذیر نمی باشد.
ایرادات این قانون
ایرادات و انتقادات زیادی به این نوع مالیات وارد می باشد . اصلی ترین ایراد و اشکال این است که دولت به دلیل سیاستهای مالی و پولی نادرست عامل اصلی ایجاد تورم و کاهش ارزش پول ملی می باشد. رشد قیمتها در کشور به دلیل تورم می باشد نه رشد واقعی. بعبارتی فردی که یک خودرو دارد و این خودرو را در سال 1395 به مبلغ 100 میلیون تومان خریداری کرده است بدلیل تورم و کاهش ارزش پول ملی ارزش خودروی این فرد در حال حاضر ممکن است بیش از 700 میلیون تومان باشد ولی دارایی آن فرد در نهایت یک خودرو می باشد که اتفاقا دچار استهلاک و کاهش ارزش ناشی از کارکرد هم شده است فقط قیمت اسمی خودروی او تغییر کرده است.
با این حساب اطلاق سود به این رشد قیمت و اخذ مالیات از آن فاقد توجیه منطقی و اقتصادی می باشد.
در ثانی تعیین ارزش خودروها صرفا بر اساس سال ساخت و برند آنها می تواند خطای زیادی داشته باشد.
بطور مثال ممکن است بر اثر تصادف یا کارکرد متفاوت ، دو خودرو با سال ساخت و برند یکسان ارزش متفاوتی داشته باشند و اخذ یک میزان مالیات از آنها عادلانه نیست.
مثالی از محاسبه مالیات خودروهای لوکس
بر اساس قانون مجموع ارزش خودروهای یک خانواده مشمول مالیات می شود نه تک تک خودروها. برای مثال فرض کنید سازمان امور مالیاتی جمع ارزش خودرو یا خودروهای یک خانواده را بشرح جدول زیر تعیین نماید. بر اساس ارزشهای مختلف میزان مالیاتی که باید پرداخت گردد بشرح زیر می باشد.
ارقام : تومان | |
جمع ارزش خوردوها | میزان مالیات |
1,000,000,000 | – |
1,500,000,000 | 5,000,000 |
2,000,000,000 | 15,000,000 |
2,500,000,000 | 25,000,000 |
3,000,000,000 | 35,000,000 |
4,000,000,000 | 65,000,000 |
4,500,000,000 | 80,000,000 |
5,000,000,000 | 100,000,000 |
مالیات خانه های لوکس
در قانون بودجه 1400 علاوه بر خودروهای گرانقیمت برای املاک گرانقیمت یا لوکس هم مالیات تعیین شد.بر اساس قانون مذکور:
در سال ١٤٠٠ واحدهای مسکونی و باغ ویلاهای گرانقیمت به شرح بندهای زیر مشمول مالیات بر دارایی (سالانه) میشوند:
١ -واحدهای مسکونی و باغ ویلاهای گرانقیمت (با احتساب عرصه و اعیان) با ارزش روز معادل یکصد میلیارد و بیشتر به نرخهای زیر:
١-١ -نسبت به مازاد یکصد میلیارد ریال تا یکصد و پنجاه میلیارد ریال یک در هزار
١-٢ -نسبت به مازاد یکصد و پنجاه میلیارد ریال تا دویست و پنجاه میلیارد ریال دو در هزار
١-٣ -نسبت به مازاد دویست و پنجاه میلیارد ریال تا چهارصد میلیارد ریال سه در هزار
١-٤ -نسبت به مازاد چهارصد میلیارد ریال تا ششصد میلیارد ریال چهار در هزار
١-٥ -نسبت به مازاد ششصد میلیارد ریال به بالا پنج در هزار
در محاسبه مالیات موضوع این بند، هر واحد مسکونی و باغ ویلا یک مستغل، محسوب و جداگانه مشمول مالیات میباشد.
٢ -موارد زیر مشمول این مالیات نمیباشند:
٢-١ -واحدهای مسکونی و باغ ویلاهای در حال ساخت
٢-٢ -واحدهای مسکونی و باغ ویلاهای در سال تملک
ایراداتی که به مالیات بر خودروهای گرانقیمت وارد بود بر این نوع مالیات نیز وارد است.
مثالی از محاسبه مالیات املاک لوکس
بر خلاف مالیات خودروهای لوکس که بر مجموع ارزش خودروها تعلق می گرفت مالیات واحدهای مسکونی و باغ ویلاهای گرانقیمت بر مبنای ارزش هر واحد محاسبه و اخذ می شود.
در این مورد نیز سازمان امور مالیاتی موظف است ارزش املاک و مالیات متعلقه را محاسبه و به مشمولین اعلام نماید. مشمولین باید تا پایان بهمن 1400 مالیات متعلقه را پرداخت نمایند. نقل و انتقال و اجاره املاک مشمول قبل از پرداخت مالیات امکانپذیر نیست.
فرض کنید سازمان امور مالیاتی ارزش یک واحد مسکونی یا باغ ویلا را بشرح جدول زیر تعیین نماید. بر اساس ارزشهای مختلف میزان مالیاتی که باید پرداخت گردد بشرح زیر می باشد.
ارقام : تومان | |
ارزش ملک |
میزان مالیات |
10,000,000,000 |
– |
13,000,000,000 |
3,000,000 |
15,000,000,000 |
5,000,000 |
20,000,000,000 |
15,000,000 |
25,000,000,000 | 25,000,000 |
30,000,000,000 | 40,000,000 |
35,000,000,000 | 55,000,000 |
40,000,000,000 | 70,000,000 |
50,000,000,000 | 110,000,000.000 |
60,000,000,000 | 150,000,000.000 |
70,000,000,000 | 200,000,000.000 |
100,000,000,000 |
350,000,000.000 |