در صنعت سیمان چه خبر است؟ | شرکت های سیمانی

صنعت سیمان از صنایعی است که طی چندماه گذشته مورد توجه بازار قرار گرفته و شرکت‌های سیمانی بازده های قابل توجهی را برای سهامداران خود داشته اند. در این نوشته به بررسی کلی این صنعت و تحولات آن می‌پردازیم.

شرکت‌های سیمانی حاضر در بورس

در جدول زیر لیست شرکت های بورسی ( بورس،فرابورس و بازار پایه)، ارزش بازار آن ها و P/e گذشته نگر آن ها بر اساس قیمت های روز 24 مردادماه آورده شده است.

سهم	شرکت	ارزش بازار- میلیارد تومان	P/E-ttm	قیمت-ریال
سدشت	صنایع سیمان دشتستان	6,232	62.5	52,000
ستران	سیمان‌ تهران‌	4,734	17.3	30,900
ساوه	سیمان ساوه	4,112	10.5	63,855
سخوز	سیمان خوزستان	3,772	8.6	27,210
ساروم	سیمان‌ارومیه‌	3,068	8.7	44,000
سصفها	سیمان‌اصفهان‌	3,044	32.8	61,320
ساروج	بین المللی ساروج بوشهر	2,675	8.5	19,991
سمازن	سیمان‌مازندران‌	2,612	9.3	16,080
سمتاز	سیمان ممتازان کرمان	2,509	13.9	25,103
ساراب	سیمان‌ داراب‌	2,476	10.4	19,750
سشرق	سیمان‌ شرق‌	2,455	17.3	9,320
سپاها	سیمان‌سپاهان‌	2,381	11.2	9,870
سصوفی	سیمان‌ صوفیان‌	2,324	13.5	21,170
سکارون	سیمان کارون	2,307	76.3	109,004
سجام	مجتمع سیمان غرب آسیا	2,275	35.3	4,309
سرود	سیمان‌شاهرود	2,266	10.6	28,100
سفار	سیمان‌فارس‌	2,099	29.6	90,230
سهگمت	سیمان‌هگمتان‌	2,068	10.8	28,620
سهرمز	سیمان‌هرمزگان‌	1,954	12.1	18,100
ساربیل	سیمان آرتا اردبیل	1,824	15.1	38,200
سقاین	سیمان‌ قائن‌	1,764	11.4	70,800
سکرما	سیمان‌ کرمان‌	1,762	10.3	17,730
سبجنو	سیمان‌ بجنورد	1,621	10.4	41,940
سفانو	سیمان فارس نو	1,501	11.6	30,170
سنیر	سیمان‌ سفید نی‌ریز	1,464	38.1	139,790
سخاش	سیمان‌خاش‌	1,457	14.4	117,530
سکرد	سیمان کردستان	1,450	34.3	6,600
سشمال	سیمان‌ شمال‌	1,355	13.8	10,650
سبهان	سیمان‌ بهبهان‌	1,337	11.8	67,200
سخزر	سیمان‌ خزر	1,315	14.9	26,670
سبزوا	سیمان لار سبزوار	1,274	8.0	3,425
سغرب	سیمان‌ غرب‌	1,232	13.3	24,630
سیلام	سیمان‌ ایلام‌	1,001	76.4	8,370
سلار	شرکت سیمان لارستان	964	67.1	39,939
سباقر	سیمان باقران	878	16.7	14,700
سخواف	سیمان مجد خواف	817	–	14,963
سدور	سیمان‌ دورود	657	29.4	10,170
جمع تولید کننده ها		79,034
سیدکو	توسعه صنایع سیمان	4,620	9.2	7,700
سفارس	سیمان فارس و خوزستان	14,214	11.6	25,270
سیتا	سرمایه گذاری سیمان تامین	17,149	11.5	15,590
جمع هلدینگها		35,983
جمع کل		115,017

همانطور که ملاحظه می شود 37 تولید کننده به همراه 3 هلدینگ با ارزش بازار حدود 115 هزار میلیارد تومان در بازار بورس حضور دارند در صورتیکه یک سرمایه گذار تمایل به سرمایه گذاری در چند صنعت را داشته باشد میتواند با سبدگردان بورس مطرح کند.

وضعیت کلی تولید و فروش صنعت سیمان در کشور

در جدول زیر میزان تولید، تحویل سیمان و صادرات سیمان و کلینکر طی دو سال 1398 و 1399 آورده شده است (اعداد بر اساس تن) :

شرح	1399	1398	درصد تغییر
ظرفیت تولید کلینکر	85,771,050	84,970,300	1%
تولید کلینکر	70,811,192	61,928,584	14%
ظرفیت تولید سیمان	88,358,692	87,673,312	1%
تولید سیمان	68,286,241	55,428,259	23%
تحویل داخلی سمان	63,630,709	49,070,611	30%
صادرات سیمان	5,094,442	5,621,988	-9%
صادرات کلینکر	8,827,505	6,648,596	33%
موجودی کلینکر	8,258,048	15,773,830	-48%
موجودی سیمان	925,324	1,173,993	-21%

همانطور که مشخص است در طول سال 99 مصرف داخل و صادرات کلینکر رشد قابل توجهی داشته است ، به نحوی که کاهش قابل توجهی در موجودی کلینکر اتفاق افتاده است. از دلایل رشد مصرف داخلی، می‌توان به جایگزینی سیمان با محصولات فلزی و قیر در ساخت و سازها و پروژه های عمرانی اشاره کرد. این اتفاق به دلیل رشد قابل توجه محصولات فلزی (تیرآهن و میلگرد) و قیر (در آسفالت کاری) در مقایسه با سیمان می‌باشد.

این موضوع در جدول زیر قابل مشاهده است:

محصول	واحد	سال 1395	سال 1399	سه ماهه اول 1400	درصد تغییرات
تیرآهن شرکت ذوب آهن	تومان بر کیلوگرم	1,407	8,730	12,730	805
میانگین نرخ سیمان شرکت سیمان تهران	تومان بر تن	100,000	285,000	353,000	253

همانطور که مشخص است قیمت تیرآهن در 5 سال گذشته حدودا 9 برابر شده است؛ در صورتیکه قیمت سیمان 3.5 برابر شده است و این اختلاف قیمت باعث گرایش بیشتر به مصرف سیمان شده است. همچنین بدلیل افزایش نرخ ارز، صادرات کلینکر نیز دارای رشد کرده است.

آخرین نرخ های مصوب سیمان

بر اساس اعلام انجمن صنفی کارفرمایان سیمان ، از اول اردیبهشت 1400 نرخ سیمان فله (تیپ های متداول)، به طور میانگین 310 هزارتومان در هر تن و نرخ سیمان کیسه 50 کیلویی حدود 430 هزار تومان تعیین گردید؛ که بابت فروش مستقیم 12 درصد افزایش قابل اعمال بر نرخ‌های فوق است.

پذیرش سیمان در بورس کالا

با تلاش چندین ساله شرکت‌های سیمانی بالاخره در سال جدید فرایند پذیرش سیمان در بورس کالا نهایی شد و اولین عرضه سیمان در خرداد ماه 1400 در بورس کالا صورت گرفت. این اقدام گامی در جهت آزاد سازی قیمت سیمان و تعیین قیمت بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا بود. البته سرمایه گذاری این صنعت از طریق صندوق های سرمایه گذاری سبب عدم نیاز به صرف وقت و انرژی توسط سرمایه گذار می شود.

تا پایان 24 مرداد ماه وضعیت عرضه سیمان در بورس کالا بشرح زیر بوده است:

تولید کننده	نماد	ارزش معامله (هزارریال)	حجم معامله (تن)	میانگین قیمت
سیمان ارومیه	ساروم	1,820,316,840	332,480	5,474,966
سیمان صوفیان	سصوفی	1,793,292,440	309,820	5,788,175
سیمان ساوه	ساوه	1,667,170,270	282,200	5,907,761
سیمان شاهرود	سرود	1,323,681,430	251,970	5,253,329
سیمان مازندران	سمازن	1,162,036,170	199,870	5,813,960
سیمان بجنورد	سبجنو	969,564,500	199,080	4,870,226
سیمان خزر	سخزر	817,890,330	156,660	5,220,799
سیمان سپاهان	سپاها	804,257,550	143,080	5,621,034
سیمان خوزستان	سخوز	768,254,550	164,170	4,679,628
سیمان فارس نو	سفانو	763,247,030	135,170	5,646,571
سیمان غرب	سغرب	679,255,070	150,710	4,507,034
سیمان شمال	سشمال	648,893,020	116,370	5,576,119
سیمان شرق	سشرق	602,881,350	119,590	5,041,235
سیمان قائن	سقاین	480,691,520	116,000	4,143,892
سیمان دورود	سدور	464,579,780	93,160	4,986,902
سیمان فارس	سفار	443,640,410	82,810	5,357,329
سیمان خاش	سخاش	429,001,350	80,270	5,344,479
سیمان تهران	ستران	413,063,740	80,450	5,134,416
سیمان بهبهان	سبهان	311,869,100	66,900	4,661,720
سیمان کردستان	سکرد	290,664,590	45,750	6,353,324
سیمان داراب	ساراب	285,882,470	52,000	5,497,740
سیمان کرمان	سکرما	226,845,040	47,940	4,731,853
سیمان هرمزگان	سهرمز	219,856,000	54,870	4,006,853
سیمان دشتستان	سدشت	138,251,490	25,630	5,394,128
سیمان سفید نی ریز	سنیر	105,242,340	11,590	9,080,443
سیمان ممتازان کرمان	سمتاز	92,737,430	21,320	4,349,786
بین المللی ساروج بوشهر	ساروج	82,911,250	18,500	4,481,689
مجتمع سیمان غرب آسیا	سجام	72,997,700	17,000	4,293,982
سیمان اصفهان	سصفها	22,446,000	5,000	4,489,200
سیمان آرتا اردبیل	ساربیل	5,486,650	1,000	5,486,650
جمع شرکتهای بورسی		17,906,907,410	3,381,360	5,295,771
سیمان آبیک	–	1,636,212,650	333,180	4,910,897
سیمان فیروزکوه	–	721,119,610	103,830	6,945,195
سیمان آذر آبادگان خوی	–	369,833,330	61,000	6,062,841
صنایع سیمان سامان غرب	–	301,782,710	59,500	5,071,978
سیمان عمران انارک	–	255,625,510	34,000	7,518,397
سیمان منددشتی	–	172,888,820	36,460	4,741,877
سیمان زابل	–	148,478,830	30,560	4,858,600
کارخانجات سیمان لامرد	–	148,073,200	33,000	4,487,067
سیمان زنجان	–	141,915,860	28,710	4,943,081
سیمان اردستان	–	116,606,020	22,850	5,103,108
سیمان زاوه تربت	–	115,629,550	26,050	4,438,754
سیمان کاوان بوکان	–	111,546,780	21,000	5,311,751
سیمان سفید شرق	–	103,001,330	10,500	9,809,650
سیمان توسعه ماهان کرمان	–	57,734,130	12,240	4,716,841
سیمان کویر کاشان	–	50,679,350	8,150	6,218,325
صنایع سیمان نهاوند	–	49,773,000	11,700	4,254,103
سیمان پیوند گلستان	–	39,103,800	8,000	4,887,975
سیمان جوین	–	30,870,000	7,000	4,410,000
سیمان نیزار قم	–	16,509,170	2,490	6,630,189
سیمان فراز فیروزکوه	–	12,977,850	2,000	6,488,925
سیمان سپهر قیر و کارزین	–	11,692,000	3,000	3,897,333
جمع شرکتهای غیر بورسی		4,612,053,500	855,220	5,392,827
جمع کل		22,518,960,910	4,236,580	5,315,363

هرچند حجم عرضه سیمان در بورس کالا طی 3 ماه گذشته قابل توجه نبوده ولی فرایند پذیرش و عرضه سیمان با سرعت بالایی در حال انجام است؛ و به زودی کلیه شرکت‌ها عمده محصولات خود را در بورس کالا عرضه می‌کنند که باعث کشف قیمت به صورت واقعی‌تر و شفافیت بیشتر بازار خواهد شد.

سیمان کالای منطقه ای

همانطور که از جدول فوق مشخص است علی رغم افزایش مصرف سیمان، همچنان ظرفیت تولید جوابگوی مصرف می‌باشد اما نکته قابل توجه در این صنعت مقوله هزینه حمل است. با توجه به افزایش قابل توجه هزینه‌های حمل و نرخ پایین سیمان ، حمل و جابجایی سیمان در مسافت‌های بالای 300 کیلیومتر دارای صرفه اقتصادی نبود و مناطقی که دارای مازاد عرضه بودند گاهی شاهد رقابت منفی تولیدکنندگان جهت فروش محصول بودند؛ ولی با افزایش قابل توجه نرخ سیمان در نتیجه عرضه در بورس کالا، جابجایی و حمل سیمان در مسافت‌های بیشتر دارای توجیه اقتصادی می‌باشد و می‌تواند به تعدیل قیمت در مناطق پر تقاضا کمک کند.

اثر قطعی برق بر صنعت سیمان

از تیر ماه امسال با توجه به کمبود برق، جهت جلوگیری از خاموشی مصرف کنندگان خانگی بخش عمده ای از برق صنایع فولاد و سیمان قطع شد که باعث کاهش تولید شرکت های سیمانی گردید و با توجه به اینکه 6 ماه ابتدای سال بیشترین تقاضا برای مصرف سیمان وجود دارد این موضوع باعث افزایش قابل توجه قیمت سیمان در بورس کالا گردید به نحوی که قیمت هر تن سیمان برخی از شرکت ها تا محدوده یک میلیون تومان نیز معامله گردید .

آینده صنعت سیمان

همانطور که ذکر گردید طی سنوات گذشته به دلیل نرخ گذاری دستوری سیمان و وجود مازاد عرضه سیمان در کشور ، صنعت سبمان دارای شرایط مناسبی نبود ولی با افزایش مصرف سیمان به دلیل افزایش قابل توجه نرخ کالاهای جایگزین همچنین با پذیرش سیمان در بورس کالا شرایط برای واقعی شدن نرخ سیمان مهیا شده است. همانطور که گفته شد شرایط منطقه ای در تحلیل شرکت ها و تخمین نرخ سیمان باید مورد توجه قرار گیرد .

برای مثال در حال حاضر در مناطق مرکزی و شمال غرب کشور تقاضای سیمان از عرضه شرکت های منطقه بیشتر است و شرکت های این مناطق با نرخ های بالاتری در بورس کالا ، سیمان خود را به فروش می رسانند.

با توجه به وضعیت برق کشور باید تاثیر کاهش تولید در اثر کمبود برق را در تحلیل شرکت ها مد نظر قرار داد. همچنین در فصل زمستان طبق روال سنوات گذشته احتمالا به دلیل کسری گاز، این شرکت ها باید مازوت را به جای گاز مصرف کنند که نحوه تعیین قیمت آن برای شرکت ها حائز اهمیت است.

با توجه به کسری شدید بودجه دولت ، احتمال تغییرات با اهمیت در نرخ حامل های انرژی ( به ویژه از سال آینده) بالا می باشد و با توجه به انرژی بر بودن این صنعت سیاست های دولت در این زمینه می تواند بر سرنوشت صنعت سیمان تاثیر قابل توجه داشته باشد. لذا قدمت خطوط تولید و تکنولوژی مورد استفاده هر شرکت نیز حائز اهمیت خواهد بود.

با توجه به تمامی موارد همچنین در نظر گرفتن نرخ سیمان در کشورهای مجاور و محدودیت در حمل و جابجایی سیمان ( به دلیل بالا بودن هزینه حمل) به نظر می رسد صنعت سیمان پتانسیل انتقال هزینه های مربوط به افزایش نرخ حامل های انرژی به مصرف کننده را دارد و شرکت های این صنعت حاشیه سود بهتری را نسبت به سنوات گذشته تجربه خواهند کرد. برای آشنایی با 33 اصطلاح پرکاربرد در بازار بورس این مطلب را مطالعه کنید.