آشنایی با مفهوم سبدگردانی و صندوق سرمایه گذاری
سبدگردانی که در زبان انگلیسی Portfolio Management Service گفته می شود عبارت است از تصمیم به خرید، فروش و یا نگهداری اوراق بهادار به اسم فرد سرمایه‌گذار توسط فرد سبدگردان بورس در چارچوب قراردادی مشخص، به منظور کسب سود برای سرمایه‌گذار. به زبان ساده می توان گفت سبدگردان مسئولیت مدیریت سهام سرمایه گذار را بر عهده خواهد گرفت و با استفاده دانش، تجربه و مهارتی که دارد اقدام به انجام معاملات مختلف در بازار سرمایه می کند.
صندوق سرمایه گذاری در حقیقت یک نهاد، کمپانی یا شرکت مالی است که متشکل از مجموعه ای از افراد متخصص و کارشناسان است که زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار کشور فعالیت دارند. سهامداران می توانند به اندازه میزان سرمایه خودشان در این صندوق‌ها شرکت کنند و متناسب با میزان سهام خود کسب سود کنند. صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت، صندوق های سرمایه گذاری سهامی، صندوق های سرمایه گذاری مختلط، صندوق های سرمایه گذاری در املاک و مستغلات، صندوق های سرمایه گذاری در طلا و … از مهم ترین و رایج ترین صندوق های سرمایه گذاری هستند که هر کدام ویژگی ها و قابلیت های منحصر به فردی را دارند و می توانند سودهای مختلفی به سهامداران بدهند.
مهمترین تفاوت‌های سبدگردانی و صندوق های سرمایه گذاری
کسانی که قصد حضور غیر مستقیم در بازارهای سرمایه را دارند باید ابتدا شناخت خوبی از روش های مختلف آن پیدا کنند. هر کدام از این روش ها دارای مزایا و معایب خاص خود هستند و می توانند برای افراد خاصی مفید باشند. در مقاله ای که با عنوان انواع سرمایه گذاری چیست و بهترین نوع آن کدام است؟ در سایت سبدگردان آرکا منتشر شده است به بررسی انواع روش های سرمایه گذاری پرداخته شده و می تواند اطلاعات مفیدی به افراد در مورد روش های مختلفی سرمایه گذاری بدهد. مهم ترین تفاوت های سبدگردانی و صندوق های سرمایه گذاری می توان به موارد زیر اشاره نمود:
میزان تنوع دارایی ها
یکی دیگر از مهم ترین تفاوت های این دو روش غیر مستقیم سرمایه گذاری میزان تنوع دارایی های می‌باشد. همانطور که گفته شد امروزه انواع مختلفی از صندوق های سرمایه گذاری وجود دارند که هر کدام مزایا و قابلیت های خاص خود را دارند ولی عمده دارایی های این صندوق ها در سهام طلا، اوراق بهادار با درآمد ثابت و یا ترکیبی از سهام شرکت ها و اوراق است و به همین دلیل استفاده از صندوق ها نمی‌تواند برای همه افراد مناسب باشد. در این صندوق‌ها معمولا بیش از 70 درصد پرتفوی در سهام هستند و یا عمده دارایی به طلا اختصاص داده می‌شود و این امکان برای سرمایه گذاران فراهم نیست که بتوانند سبد اختصاصی داشته باشند.
برخلاف صندوق های سرمایه گذاری سبدگردانی اختصاصی می تواند ترکیب متنوعی از دارایی ها باشد و انعطاف پذیری بسیار بالایی دارد و سرمایه گذاران این امکان را دارند که میزان ریسک خودشان را هر کدام از دارایی های خود افزایش یا کاهش بدهند. به صورت کلی تنوع دارایی ها در سبدگردانی اختصاصی بسیار بیشتر از صندوق های سرمایه گذاری است و سرمایه گذاری امکان افزایش، کاهش و حتی تعویض دارایی های خودشان را دارند.
میزان ریسک پذیری و اختصاصی بودن سرمایه گذاری
میزان قدرت ریسک پذیری مهمترین فاکتور فعالیت در هر بازاری می باشد و هر فردی دارای یک میزان مشخص از ریسک پذیری است. مهم ترین تفاوت صندوق سرمایه گذاری و سبدگردانی در میزان ریسک پذیری سرمایه گذاران است. در صندوق های سرمایه گذاری تمامی سرمایه گذاران دارای یک سبد مشخص هستند در حالی که ممکن است قدرت ریسک پذیری آنها بسیار با هم متفاوت باشد اما در سبدگردانی اختصاصی در بورس از ابتدا سطح ریسک پذیری سرمایه گذاران مشخص خواهد شد. سبدگردان بعد از تشخیص میزان ریسک پذیری سرمایه گذار و تعیین اهداف مالی او سبد متنوعی از سهام شرکت ها، اوراق با درآمد ثابت، اوراق مبتنی بر طلا و … تشکیل می دهد. سبدگردانی اختصاصی به میزان ریسک پذیری افراد و میزان سرمایه آنها بستگی دارد و قطعا شرایط برای یک جوان مجرد 25 ساله با یک فرد بازنشسته متفاوت خواهد بود و سبدگردان ها می توانند سبدهای متفاوتی برای آنها تشکیل دهند.
هزینه های قابل پرداخت
یکی دیگر از تفاوت های اصلی صندوق های سرمایه گذاری و سبدگردانی اختصاصی پرداخت هزینه ها و کارمزدها می باشد. به صورت کلی می توان گفت سبدگردانی اختصاصی در مقایسه با صندوق ها گران تر است. در سبدگردانی اختصاصی سرمایه گذار دارایی و سرمایه های خود را در اختیار یک فرد متخصص و با دانش به عنوان سبدگردان قرار می دهد. از جمله فاکتورهایی که می توانند باعث ایجاد تفاوت بین این دو شیوه سرمایه گذاری غیرمستقیم شوند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ساختن یک ترکیب پرتفوی بر اساس شرایط بازارهای موازی سرمایه گذاری
- کمک گرفتن از متخصصین سرمایه گذاری
- ارائه گزارش‌های تحلیلی
- توجه به سطح میزان ریسک، انتظارات و اهداف مالی سرمایه گذار
- اطلاع از جزئیات تصمیم‌گیری و …
در صندوق های سرمایه گذاری معمولا تعاملی بین سرمایه گذاران و مدیران صندوق ها وجود ندارد، همچنین مدیران بدون دریافت اطلاعات مالی و برآورد سطح ریسک پذیری سرمایه گذاران به مدیریت سرمایه های آنها می پردازند. یکی دیگری از تفاوت های اصلی سبدگردانی و صندوق سرمایه گذاری میزان سرمایه مورد نیاز است ممکن است هر کدام از این روش ها به سرمایه های متفاوتی نیاز داشته باشند.
اخذ مشاوره و پنل سبدگردانی
همانطور که گفته شد حضور و فعالیت در بازار سرمایه نیازمند داشتن شناخت، دانش، مهارت و تجربه است و افرادی که شناخت مناسبی نداشته باشند به هیچ عنوان نمی توانند موفق باشند. همچنین پایش و بررسی بازارها نیازمند صرف انرژی و زمان بسیار زیادی است. سبدگردانی اختصاصی این مشکلات را برطرف کرده است و افراد متخصص و کارشناس مدیریت سرمایه های افراد را بر عهده خواهند گرفت و سرمایه گذاران می توانند در کمترین زمان ممکن پاسخ سوالات و ابهامات خودشان را دریافت کنند.
همچنین در سبدگردانی اختصاصی به هر سرمایه گذار یک پنل و پرتفوی اختصاصی تخصیص داده می شود و افراد می توانند به صورت آنلاین ناظر روند معاملات باشند در حالی که در صندوق های سرمایه گذاری این امکان برای آنها فراهم نخواهد شد. عدم کنترل بر پرتفوی صندوق ها، عدم امکان حضور در مجامع و نداشتن حق رای در صورت استفاده از صندوق ها و … از دیگر تفاوت های سبدگردانی و صندوق های سرمایه گذاری است.
سبدگردانی بهتر است یا صندوق سرمایه گذاری
همانطور که گفته شد هر کدام از روش های غیرمستقیم سرمایه گذاری سبدگردانی اختصاصی و صندوق های سرمایه گذاری دارای ویژگی ها، مزایا و معایب خاص خود هستند و می توانند برای افراد مختلف در شرایط مختلف کارایی و عملکرد متفاوتی داشته باشند. با توجه به تمامی موارد عنوان شده می توان گفت که استفاده از سبدگردانی اختصاصی اگرچه درصد ریسک بالاتری دارد اما می تواند بازدهی مناسب تری نیز داشته باشد. شرکت سبدگردان آرکا با داشتن مجوزهای رسمی و سابقه فعالیت طولانی مدت می تواند به عنوان بهترین مشاور سرمایه گذاری در بورس راهنمایی های موثر و مفیدی به سرمایه داران ارائه کند و روش های مختلف سرمایه گذاری در بازار سرمایه را برای آنها تشریح نماید. از مهم ترین خدمات این شرکت می توان به سبدگردانی اختصاصی، سرمایه گذاری در بورس و مدیریت صندوق های سرمایه گذاری اشاره کرد.